Król Hiszpanii Filip II pragnął wznieść rezydencję, która na wieki świadczyłaby o potędze jego władzy. Chciał również wypełnić przysięgę złożoną ojcu, Karolowi V, że zbuduje kościół godzien jego grobowca oraz podziękować Bogu za zwycięstwo odniesione nad wojskami francuskimi w dzień św. Wawrzyńca. W ten sposób powstał Escorial, monumentalny zespół pałacowy, wzniesiony w pobliżu Madrytu. Gigantyczne założenie na planie prostokąta o wymiarach 207 na 162 metry mieści kościół wzorowany na Rzymskiej Bazylice św. Piotra oraz 16 dziedzińców, 15 galerii, 86 klatek schodowych i 88 fontann. Nie tylko wielkość, ale i forma budowli, zaopatrzonej w ponad dwa tysiące okien, doskonale oddaje charakter jej fundatora, władcy absolutnego, żarliwego katolika i mizantropa unikającego niepotrzebnych kontaktów z otaczającymi go ludźmi. Zgodnie z projektem Juana Baptisty de Toledo pałac wznesiono bowiem z bloków szarego granitu, zupełnie pozbawiając go ozdób.
